Hoogopgeleide migrant houdt van de stad
In ons land werken ongeveer 100.000 ‘buitenlandse kenniswerkers’. Deze hoogopgeleide migranten werken overwegend voor internationaal georiënteerde bedrijven en hebben een sterke voorkeur voor wonen in de stad. Vooral Amsterdam is favoriet. Een kleine topgroep van de buitenlandse kenniswerkers verdient erg veel. De meesten verdienen echter minder dan de Nederlandse hoogopgeleide arbeidskrachten.
In het rapport Buitenlandse kenniswerkers in Nederland. Waar werken en wonen ze en waarom, geeft het PBL (Planbureau voor de Leefomgeving) een beeld van de hoogopgeleide migrant. Het PBL onderzocht hoe buitenlandse kenniswerkers* in onze economie functioneren en waar ze werken en wonen. Vele beleidsmakers en managers achten het aantrekken van buitenlands talent van cruciaal belang voor de internationale concurrentiepositie. Het Nederlandse beleid om buitenlandse kenniswerkers te werven, staat echter nog in de kinderschoenen. Kennis over hoe buitenlandse kenniswerkers in onze economie functioneren is daarom van belang.
Nederland heeft relatief weinig buitenlandse kenniswerkers
In Nederland zijn iets meer dan 600.000 buitenlandse arbeidskrachten werkzaam, dat wil zeggen arbeidskrachten die in het buitenland geboren zijn en hier voor hun achttiende verjaardag nooit gewoond hebben. Hiervan is ongeveer een zesde (16,7%) kenniswerker. Dat is relatief weinig: van de Nederlandse arbeidskrachten is ongeveer een derde te typeren als kenniswerker. Ook in vergelijking met andere welvarende landen trekt Nederland relatief weinig hoogopgeleide migranten.
De buitenlandse kenniswerkers in Nederland komen voor een groot deel uit de Europese Unie (45%), vooral uit het Verenigd Koninkrijk en Duitsland. Ook komen velen uit Turkije, Verenigde Staten, India en China. Van de na 2000 ingestroomde kenniswerkers was naar acht jaar meer dan de helft weer vertrokken uit Nederland.
De meeste buitenlandse kenniswerkers verdienen minder dan Nederlandse kenniswerkers
Gemiddeld verdienen buitenlandse kenniswerkers meer dan Nederlandse kenniswerkers. Dit komt echter doordat er een kleine topgroep is die erg veel verdient, zoals buitenlandse CEO’s van grote bedrijven. Het grootste deel van de buitenlandse hoogopgeleide migranten verdient juist minder dan Nederlandse kenniswerkers. De hoogopgeleide buitenlanders werken ook iets vaker onder hun niveau en zijn iets vaker werkloos. Een belangrijke verklaring hiervoor is dat buitenlandse kenniswerkers wel goede, maar geen gespecialiseerde opleidingen hebben genoten, en dus minder goed in de markt liggen.
Buitenlandse kenniswerkers houden van de stad
Bijna de helft van alle buitenlandse kenniswerkers werkt in de vijf stadsgewesten Amsterdam, Rotterdam, Den Haag, Utrecht en Eindhoven. Waarbij Amsterdam de onbetwiste hoofdstad voor internationaal talent is: ongeveer 22 % van alle buitenlandse kenniswerkers werkt in deze regio. Als het gaat om wonen, is de stedelijke dominantie nog sterker. In deze vijf stadsregio’s woont ruim 65% van alle buitenlandse kenniswerkers. In de regio Amsterdam woont zelfs 35 % van het totaal aantal buitenlandse kenniswerkers. Dit komt niet alleen door de aanwezigheid van internationale bedrijven, ook de nabijheid van Schiphol en de vele voorzieningen (cultuur, horeca, internationale scholen) maken de stad bovenmatig populair. De buitenlandse kenniswerker wil daarvoor zelfs wel reizen naar zijn werk: wonen in Amsterdam en werken in Eindhoven is geen uitzondering.
Een stedelijke visie op talent
Het zijn dus de steden die als een magneet buitenlandse talent aantrekken. Daarnaast zijn ook arbeidsmarktperspectieven van belang en die verschillen per regio. Nederland doet er daarom goed aan een stedelijke visie te ontwikkelen op het aantrekken van talenten. Een visie die uitgaat van de specialisaties van de sterke Nederlandse regio’s en die de Nederlandse regio’s samen doet optrekken. Nederland is juist aantrekkelijk door de gecombineerde economische diversiteit van sterke regio’s. Dat beeld zou internationaal veel sterker naar voren kunnen worden gebracht.
---
Toelichting
*Het PBL verstaat onder buitenlandse kenniswerkers: kenniswerkers die buiten Nederland geboren zijn en voor hun achttiende verjaardag nooit in Nederland hebben gewoond. Om te bepalen wat een kenniswerker is, is voor elke leeftijdsgroep een inkomenscriterium vastgesteld, dat zodanig is er een sterke relatie met opleiding is (minimaal hbo-diploma).
Het rapport Buitenlandse kenniswerkers in Nederland. Waar werken en wonen ze en waarom is tot stand gekomen door samenwerking van het PBL (Planbureau voor de Leefomgeving) met het Centraal Bureau voor de Statistiek, Vrije Universiteit, Onderzoeksinstituut OTB van de TU Delft, Radboud Universiteit en de Universiteit van Amsterdam.
