NO2-aandachtspunten snelwegen in 2010 en 2015 in Nederland

Samenvatting

Aanleiding

Deze studie werd uitgevoerd op verzoek van het Ministerie VROM om meer inzicht te krijgen in hardnekkige knelpunten bij rijkswegen. Hoewel de studie is uitgevoerd in 2003 zijn de resultaten nog steeds actueel. De studie is uitgevoerd met een hoog en een laag emissiescenario. Aanvullende kennis nadienleidt tot het inzicht dat de schattingen voor hethoge scenario waarschijnlijker zijndan die van hetlage.

Beleid NO₂

De Europese Commissie heeft voor NO₂ voor 2010 een grenswaarde van 40µg/m³ als jaargemiddelde vastgesteld. In 2010 zal deze grenswaarde op veel plaatsen nog worden overschreden. Vanuit de verwachting dat door het beleidsmaatregelen en technologische innovatie een groot deel van de knelpunten op iets langere termijn worden opgelost, streeft het kabinet in EUverband naar het opschuiven van de termijn van 2010 naar 2015. Wel vindt het kabinet het gewenst om voor de meest belaste lokaties, waar ook op langere termijn niet aan de normstelling kan worden voldaan te bezien of specifieke aanvullende maatregelen getroffen kunnen worden. Op verzoek van het ministerie van VROM is daartoe onderzocht waar mogelijk in 2015 de NO₂-grenswaarde langs rijkswegen nog wordt overschreden en hoeveel woningen in de overschrijdingsgebieden liggen.

Methode

Voor deze studie zijn overschrijdingsafstanden bij de wegvakken berekend voor 2001, 2010 en 2015 met het CARII-model. Dit is de versie die in 2003 beschikbaar is voor rapportage in het kader van het besluit Luchtkwaliteit. Voor de onderhavige inventarisatie geeft dit model voldoende inzicht, mits rekening gehouden wordt met de onnauwkeurigheden van het model en de invoergegevens. Voor elk van beide toekomstjaren zijn twee scenariovarianten gekozen die de emissiebandbreedte aangeven die redelijkerwijs verwacht mag worden.

Resultaten

In 2015 worden mogelijk nog woningen blootgesteld aan overschrijding van de grenswaarde voor NO₂ bij vrijwel de gehele ringweg van Rotterdam en enkele plaatsen op toevoerwegen daarvan, bij het westelijk deel van de ringweg van Amsterdam en mogelijk nog een tiental wegvakken buiten deze twee grootstedelijke gebieden.

Tussen 2001 en 2010 vindt een grote verbetering plaats in de NO₂-concentratie langs rijkswegendoor dalende achtergrondniveaus en afnemende emissiefactoren van het wegverkeer. Tussen 2010 en 2015 neemt naar verwachting op basis van nu bekende maatregelen de emissie van het wegverkeer nauwelijks af doordat toenemende intensiteiten op rijkswegen de afnemende emissiefactoren compenseren. Door een licht dalende achtergrondconcentratie treedt nog enige verbetering in overschrijdingsafstanden op.

Onzekerheden

Onzekerheden in model en invoergegevens leiden tot grote spreiding in de uitkomsten per wegvak. Voor uitspraken over alle wegvakken samen kan volstaan worden met een kleinere spreiding. Het aantal woningen in overschrijdingsgebieden langs rijkswegen neemt af van ruim 300.000 in 2001 tot 15-1500 in 2015. De weglengte met overschrijding van de norm voor NO₂ neemt af van 500 km in 2001 naar 90-160 km in 2015.