Negatieve emissies - Technisch potentieel, realistisch potentieel en kosten voor Nederland

Er is meer dan BECCS

Bio-energie in combinatie met het afvangen en opslaan van CO₂ (BECCS) is de meest toegepaste negatieve emissietechnologie in vrijwel alle mondiale, Europese en nationale emissiescenario’s. Daarvoor zijn grote hoeveelheden biomassa nodig, wat vragen oproept rond landbeschikbaarheid, biodiversiteit, de concurrentie met voedselproductie en de mate waarin die biomassa CO₂-neutraal kan worden geproduceerd.

Maar er zijn ook andere mogelijkheden voor negatieve emissies waarbij biomassa hoogwaardiger wordt ingezet, zoals in de productie van biobrandstoffen als grondstof voor de chemie of in de bouw, of het verspreiden van ‘biochar’ (een houtskoolsoort) over landbouwgrond. Daarnaast zijn maatregelen denkbaar in de land- en bosbouw die geen biomassa nodig hebben, zoals aanpassingen in de landbouwpraktijk die de koolstofinhoud van de bodem verhogen, of het aanplanten van bos. Ten slotte zijn er technologieën waarin fotosynthese helemaal geen rol speelt, zoals het binden van CO₂ aan olivijn en ‘direct air capture’ (DAC, het uit de lucht halen van CO₂ door grote installaties).

Technisch en realistisch potentieel

In deze achtergrondstudie is, op basis van recente literatuur en input van experts, voor het eerst op een rij gezet hoeveel negatieve emissies tegen welke kosten in Nederland gerealiseerd kunnen worden. Een eerste schatting van het technisch potentieel komt uit op ongeveer 150 Mton CO₂ per jaar, maar het is vrijwel zeker dat de hoeveelheid biomassa die hiervoor nodig zou zijn niet haalbaar is. Het realistisch potentieel komt veel lager uit: zo’n 13 Mton in 2030 en 34 Mton in 2050. De additionele kosten voor negatieve emissies lopen sterk uiteen van alleen kosten voor transport en opslag (~€10 per ton) tot honderden euro’s per ton voor andere opties, zoals DAC.