Quickscan van twee beleidspakketten voor het vervolg van de structurele aanpak stikstof

Om verdere stappen te zetten in de oplossing van de stikstofproblematiek en om goede condities voor Vogel- en Habitatrichtlijnsoorten te realiseren, hebben de ministeries van Financiën en van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit op ambtelijk niveau twee denkbare beleidspakketten opgesteld. Deze beleidspakketten zijn aanvullend op de zogeheten structurele aanpak stikstof en natuurversterking, die het kabinet in 2020 publiceerde. Beide pakketten maken gebruik van opkoopregelingen om de veestapel met een derde te laten krimpen. Variant A is een integraal pakket gericht op stikstofreductie én op de extensivering van de landbouw rond Natura 2000-gebieden en in veenweidegebieden. Variant B is vooral gericht op stikstofreductie.

Een integrale aanpak biedt meer perspectief voor natuurwinst

Volgens de ramingen die het PBL in deze quickscan heeft verricht, leiden de beleidsvarianten  ertoe dat in 2030 75 procent (variant B) tot 80 procent (variant A) van de Vogel- en Habitatrichtlijnsoorten op land in condities leeft die geschikt zijn voor een gunstige staat van instandhouding. Variant A haalt ten opzichte van variant B meer natuurwinst omdat in deze variant naast stikstofreductie wordt ingezet op extensivering van de landbouw rond Natura 2000-gebieden en in veenweidegebieden. De ambities in de voorgelegde maatregelenpakketten zijn groot en zouden binnen 10 jaar gerealiseerd moeten  worden. Het uitvoeringstempo is daarmee ongekend hoog, terwijl de maatregelpakketten een beroep doen op beleidsinstrumenten die momenteel alleen op veel kleinere schaal worden toegepast. Beide  varianten steunen sterk op grootschalige opkoop en eventueel onteigening van veehouderijen. Ook wordt ingezet op maatregelen die nog ontwikkeld moeten worden.