Oefenen met de toekomst, Ruimtelijke Verkenning 2019

Omgaan met onzekerheid met behulp van scenario’s

De toekomst is met grote onzekerheid omgeven. Dat geldt zeker voor een terrein als stedelijke ontwikkeling, infrastructuur en mobiliteit, waar veel complexe vragen samenkomen – bekende vragen, zoals waar in stedelijke regio’s moet worden gebouwd, maar ook nieuwe vragen, zoals hoe virtual of augmented reality de beleving van de stedelijke ruimte gaat beïnvloeden, en of de zelfrijdende auto een verbeterde auto of een heel nieuw soort voertuig zal zijn.

Beleidsmakers zullen zich tot die onzekerheid moeten verhouden. In Oefenen met de toekomst presenteert het PBL 4 scenario’s: Bubbelstad, Groenrijk, Beursplein en Eigenwijk. In elk van deze toekomsten verschillen niet alleen de mogelijke ontwikkelingen, maar ook de opvattingen daarover. Beleidsmakers kunnen de scenario’s gebruiken om inzicht te krijgen in belangrijke ontwikkelingen op het gebied van stedelijke ontwikkeling, infrastructuur en mobiliteit (en de relaties daartussen), in alternatieve benaderingen van bestaande beleidsvraagstukken, en in nieuwe vraagstukken.

Aan de slag met de scenario’s

De Ruimtelijke Verkenning 2019 eindigt niet met deze publicatie. Integendeel, de reflectie en gedachtewisseling die we met de scenario’s beogen, komt het best tot stand als de relevante partijen zelf aan de slag gaan met deze toekomstverkenning. Daarom biedt Oefenen met de toekomst naast een beknopte impressie van de toekomstbeelden (de situatie in 2049) en de scenarioverhalen (de weg ernaartoe) een vingeroefening met 6 actuele beleidsthema’s: nabijheid; wonen; smart mobility; toegankelijkheid en uitsluiting; virtualisering, robotisering en dataficatie; en sturing en geldstromen. Deze 6 voorbeelden laten zien hoe beleidsmakers en strategen de scenario’s kunnen gebruiken om deze kwesties te bekijken vanuit een langetermijnperspectief.

De publicatie geeft tot slot een kort inkijkje in hoe de scenario’s tot stand zijn gekomen. Een verdiepend rapport gaat hierop dieper in. Dat rapport biedt bovendien een uitgebreid overzicht van de kenmerken van de 4 toekomstbeelden en de volledige versie van de scenarioverhalen.